Van Bekkers naar Smits-Bekkers

Een Touwbaan was er al in Maashees in 1832 getuige onderstaande gegevens in het kadaster.

Maar was die al van de familie Bekkers? Het is mogelijk want onze voorvader, Francis Bekkers was al in de achttiende eeuw van beroep touwslager.

Hij koopt in 1799 samen met zijn vrouw Gertrude Geurts een perceel bouwland voor 100 gulden binnen het dorp Maashees. 

Het gaat goed met Francis en Gertrude: in 1800 kopen ze voor 172 gulden 2 percelen bouwland en in 1801 verkopen ze een perceel aan den Hoogeweg voor 80 gulden.

Zoon Johannes neemt de touwhandel over van zijn vader. Als hij overlijdt neemt zijn vrouw Johanna de touwtjes in handen en leidt het bedrijf als touwslaagster. Ze trouwt een jaar na de dood van haar man met Jan Hesen, voerman. Jan zal de zorg over de 2 kinderen van Johanna en Johannes op zich nemen als Johanna overlijdt.

Zoon Gerardus Hubertus ziet het vak van zijn vader wel zitten en wordt ook touwslager. 

Samen met zijn vrouw Regina Huberta Verstralen krijgt hij 8 kinderen waarvan de derde in de rij: Franciscus, het bedrijf over neemt. 

Het is niet de enige activiteit van Franciscus. Naast touwslager is Franciscus (roepnaam Frans) Bekkers koster van de Parochie (van 1889 – 1934) en organist.

Hij trouwt met Theodora van den Heuvel in 1905 en samen krijgen ze 7 kinderen: 2 zonen en 5 dochters.

Zoon Jan zal de zaak overnemen. Hij trouwt in het voorjaar van 1940 met Tonnie Smits, een zus van zijn zwager Sjef Smits, onze vader. We hebben hier dan te maken met een dubbele familie.

Tonnie en Jan (onze tante Tonnie en ome Jan) bouwen een vrijstaande woning op de hoek Grotestraat-Weg naar Holthees. Dat huis staat er nu nog: wit geschilderd. Ze krijgen samen 4 kinderen: Riet, Thea, Frans en Jan.

Ze overleven allemaal  de oorlogsjaren en ook het huis staat nog overeind maar dan slaat het noodlot toe: Jan verongelukt dodelijk tijdens een rit op zijn motor. Tonnie blijft achter met de zaak en met de kinderen.

Sjef helpt zijn zus met de Touwhandel en neemt later de zaak over als Tonnie hertrouwt met Joseph Palmen, haar kostganger die uitvoerder is bij de bouw van de nieuwe silo van Havens. Tonnie verhuist met haar kinderen mee naar Schinnen waar Joseph woont.

Het huis van Sjef en Bertha is totaal verwoest. Er komt een noodwoning op de plaats waar het huis stond en in een ruimte er achter maakt Sjef provisorisch een werkruimte en opslagruimte voor touw in de ruïne van het kapot geschoten huis. 

Herbouwen op dezelfde plaats is niet toegestaan omdat het bestemmingsplan van het dorp tijdens de oorlog is gewijzigd: de kern zal verlegd worden en noordelijker, richting Vierlingsbeek komen te liggen. Dit om voor de firma Havens uitbreiding mogelijk te maken.

Sjef en zijn broer Sjeng bouwen tegenover elkaar een nieuw huis, met een winkelruimte.

Voor Sjef komt daar de touwzaak in onder de naam: 

Jos Smits-Bekkers, touwslagerij touwhandel

Er is veel behoefte aan touw voor de bouw (steigertouwen), voor de schepen (getaand touw), voor de boeren (bindtouw). Grote afnemers zijn de boerenbonden, de CHV Veghel en de aannemers. Gaandeweg komt er ook touw in allerlei kleuren als het macramé in de mode komt. Naast touw levert Jos Smits-Bekkers touwslagerij touwhandel koedekken, halsters, paardendeken en aanverwante artikelen.

In 1956, als onze vader Sjef (ook Jos genoemd) met zijn familie na een verblijf van 5 jaren in het huis bij de smederij, terug verhuisd naar zijn eigen huis wordt de winkel uitgebreid en komt er een opslagruimte voor touw met een klein kantoortje: het touwhuis. Later zal dit touwhuis nog een flinke uitbreiding krijgen en komt het kantoor in een deel van de grote bijkeuken: de kookketel en de grote dieselwasmachine zijn vervangen door een halfautomatische wasmachine en dit levert makkelijk 12 vierkante meter op voor een royaal kantoor.

Bertha, onze moeder runt de winkel met huishoudelijke artikelen (in 1955 opgestart na een opsplitsing van een deel van de gezamenlijke onderneming van de 3 gebroeders Smits. Zie hiervoor het hoofdstuk: “van hoefsmid tot ploegenfabriek”. 

Deze winkel doet het een tijd lang goed maar zoals met alle winkels in kleine kernen loopt het ook met deze winkel: het is niet meer rendabel. Rond 1975 sluit Bertha de deuren maar de touwhandel blijft, ook als Sjef weduwnaar wordt. Hij weet tot zijn vijfentachtigste, weliswaar in afnemende mate, zaken te doen in touw.

De geur van het touwhuis kennen we ongetwijfeld allemaal. En ook  weten we allemaal hoe touw af te binden met getaand touw of bindtouw.

We konden geld verdienen met onder andere steigertouwen maken: een lengte van 5 meter, aan beide kanten een bundel van maken en klaar was kees. De geoefende touwmaker had geen meetlat nodig: je wist precies hoeveel slagen er rond je gebogen arm nodig waren voor de afmeting van 5 meter. 

De zakenpartners voor de inkoop:
Op de rekeningen zie je vaak een sommetje waarbij het bedrag van 2% berekend wordt. Dit mag van de totaalsom afgetrokken worden bij een betaling binnen korte tijd. Dit kost soms wat extra werk zoals hieronder is te zien.

• VERTO TOUW BV, ROTTERDAM, voor oa sisal en sjorringtouw
• WBV WESTDEUTSCHER BINDEGARN-VERTRIEB, OELDE, voor oa polykordel, sisalkordel,
• NV VERTO, ’s-Gravenhage, voor oa balenperstouw, jute, artisplit?
• NV VERKOOPKANTOOR VEREENIGDE TOUWFABRIEKEN, Rotterdam, ’s-Gravenhage voor oa sisalpaktouw, bindtouw in allerhande maten, bossen jute zakband
• C&S VALKENBURG & CO BV BANDWEVERIJ, Scherpenzeel voorr oa zeugenbandkettingen,halsbanden,gespen, rolluikenband, luxe halsters
• OLIVEIRA HOLLAND, Rotterdam, voorop jute zakband, PP garen (polypropyleen)
• Bieman De Haas b.v. FABRIKANT VAN “SUPERIEUR” PAARDESPORTARTIKELEN EN “CHATELAINE” RIJKLEDING, voor oa paarde-pony en veulen halsters in diverse uitvoeringen.
• HOGEDOORN & TAK B.V., TOUWFABRIEK – TOUWHANDEL, Hazerswoude-Dorp voor oanylonkoord, metseldraad, sisal, ppkoord
• LANKHORST TOUWFABRIEKEN BV. SNEEK voor oatrapleuningtouw, hennepbindtouw, sisal macramé garen, nylon puntkousen, gegalvaniseerd staaldraad kousen, tiptolon (?)
• Fa.Chr. MULLER, Touwfabriek&Vlechterij, Huissen voor oa gevlochten nylon in diversediktes, verslagtros(perkg introssen)
• t.m.noten. bv., Tegelen voor oaKoebanden in diversesoorten
• A.L. RUISBROEK-BAEXEM, ruitersportartikelen,rijzadelfabriek, voor oahalsters voor veulens en paarden, mediumhalsters
• TH.RUISBROEK BV DRUNEN, zadels-tuigage RUITERSPORT, vooroastalhalsters, veulenhalsters
• HANDELSONDERNEMING PEPER DELDEN, voor oa koehalsters
• KONINKLIJKEGOUDAGAREN N.V., Waddinxveen voor oa grootverpakkingen sisal (perkg), vlas, katoenkoord,metseldraad
• P.A.SCHREUDER N.V., (staalkabels, touwwerk, scheepsartikelen, ijzerwaren, watersportbenodigdheden), Gouda,voor oa geteerdzeilgaren,

Als er goederen uit Duitsland kwamen, werden ze doorgaans ingevoerd in Oldenzaal en vervoerd door expeditiebedrijf Bleckman, Oldenzaal.

Betalingen gingen via de Landeszentralbank Beckum, W.Duitsland.

Enkele zakenpartners voor de verkoop:

Er zijn pagina’s te vullen met advertenties over aanbiedingen van touw maar soms is er ook tevens een vraag

Tot op hoge leeftijd gaat Jos (Sjef dus) door met zijn touwhandel. Als alleenwonende weduwnaar is het runnen van een eenmanszaak geen sinicure, zeker niet als je ook nog eens wilt bridgen, zwemmen, koersballen, en er veel sociale contacten er op na houdt.

Een stapel kartonnen kaartjes zorgt voor een adequate communicatie.

Schoondochter Anny neemt een deel over en neemt den naam  Smits-Touw aan zodat de relatie Smits en Touw nog even blijft bestaan, zij het met een ander, eigentijdser logo en een andere clientèle, meer gericht op sporters (in de zeilwereld) dan op werkers (in de boerenwereld). En zo kan zoon Wim nog een tijd, net als zijn vader, touw rond brengen naar de klanten.